Mối liên quan giữa béo phì và gan nhiễm mỡ

Ở những người béo phì thì tỷ lệ mắc gan nhiễm mỡ rất cao. Các nghiên cứu đã tìm thấy có mối liên quan mật thiết giữa béo phì và gan nhiễm mỡ.

1. Nguyên nhân dẫn đến gan nhiễm mỡ

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ. Một trong các nguyên nhân chính thứ phát là do rượu. Các điều tra cho thấy nếu nam giới uống hơn 40 g cồn/ngày hoặc nữ giới uống hơn 20g cồn/ngày thì có nguy cơ cao bị mắc bệnh.

Bên cạnh đó, bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu cũng ngày càng phổ biến hiện nay. Các nguyên nhân không do rượu được kể đến như thừa cân, béo phì, rối loạn lipid máu, tăng đường máu… gây nên tình trạng này.

Gan là bộ phận quan trọng nhất giúp loại bỏ độc tố của cơ thể. Do đó lối sống hàng ngày ảnh hưởng rất nhiều tới căn bệnh này. Việc cải thiện chất lượng bữa ăn đi kèm với thói quen ăn thừa chất, đặc biệt là chất béo. Hay tiêu thụ các đồ ăn nhanh, đồ ăn chế biến sẵn thường xuyên cũng tiềm tàng nguy cơ khiến cho gan bị tích mỡ.

Các số liệu thống kê cho thấy có khoảng hơn 70% những người bị gan nhiễm mỡ không do rượu có béo phì.

2. Mối liên hệ giữa béo phì và gan nhiễm mỡ

Thừa cân, béo phì là nguyên nhân hàng đầu gây ra gan nhiễm mỡ không do rượu. Ước tính hơn 70% số người béo phì có gan bị nhiễm mỡ. Khi sự vận chuyển chất béo ở gan bị mất cân bằng, chất béo này sẽ tích tụ lại trong tế bào gan và dẫn đến gan bị nhiễm mỡ.

Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng tỷ lệ mắc gan nhiễm mỡ không do rượu tăng theo chỉ số khối của cơ thể (BMI). Ở những người không béo phì tỷ lệ gan bị nhiễm mỡ và viêm gan nhiễm mỡ lần lượt là 15% và 3%. Những người béo phì độ I và độ II (tương ứng BMI từ 30.0 – 39.9 kg/m ²) thì tỷ lệ này tương ứng là 5% và 20%. Đặc biệt với những người có BMI ≥40 kg/m ² tỷ lệ gan bị nhiễm mỡ tương ứng là 85% và viêm gan nhiễm mỡ là 40%. Các con số này nói lên sự ảnh hưởng của thừa cân béo phì với bệnh lý gan nhiễm mỡ.

Ngay cả trẻ em, nếu bị thừa cân béo phì cũng rất dễ mắc bệnh. Trong khi trước đây bệnh này thường xảy ra với những người trưởng thành. Vì vậy, mỗi người cần có một chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh và kiểm soát cân nặng một cách hợp lý để phòng tránh bệnh.

3. Điều trị và dự phòng gan nhiễm mỡ

Hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu bệnh. Các biện pháp chủ yếu tập trung vào thay đổi lối sống cho người bệnh. Bao gồm các vấn đề sau:

• Giảm cân nếu thừa cân. Duy trì cân nặng lý tưởng.
• Kiểm soát tốt đường máu, mỡ máu.

• Thực hiện một chế độ ăn uống lành mạnh hợp lý. Hạn chế tiêu thụ chất béo có hại, rượu bia. Tăng khẩu phần ăn rau xanh và hoa quả tươi trong thực đơn hàng ngày.
• Tập luyện thể lực, thể dục thể thao thường xuyên đều đặn.

Bên cạnh đó việc kiểm tra sức khỏe định kỳ cũng quan trọng và cần thiết để phát hiện sớm và điều trị bệnh kịp thời, tránh bệnh tiến triển thành viêm gan, xơ gan sau này.

BS Huyền Hương

Theo Nội khoa Việt Nam